Een van de meest voorkomende vragen die hondenbezitters stellen is: hoe moet je nu die leuke pup opvoeden?
Die vraag wordt zelden gesteld wanneer de lang verwachte, schattige pup in huis komt. Neen, meestal komt die vraag pas naar boven wanneer de hond wat ouder wordt en hij ongewenst gedrag begint te vertonen zoals: bijten, opspringen, aan de lijn trekken, …
Dergelijk gedrag is nochtans heel eenvoudig te voorkomen door je als ‘roedelleider‘ op te stellen. Zelf vind ik het woord ‘roedelleider’ wat verkeerd gekozen. Het komt nog voort uit een oude studie waarbij wolven in gevangenschap werden geobserveerd en waaruit ‘bleek’ dat enkele wolven een heel dominante houding hadden naar hun soortgenoten. Intussen weten we beter en ‘bleek’ die studie van wolven (die in een veel te klein gebied leefden) helemaal niet representatief te zijn. Maar het kwaad was al geschied en het woord ‘roedelleider’ (net zoals de mythe dat honden proberen dominant te zijn) raakt de wereld niet meer uit.
Wat onze relatie mens-hond betreft kies ik liever voor het woord ‘pleegouder‘.
Maar wat doet een pleegouder precies?
Er is dus al heel wat inkt gevloeid om het gedrag van honden uit te leggen en te vertellen hoe je nu precies een hond opvoedt. Sommige schrijvers slagen daar heel goed in, anderen slaan de bal soms compleet mis. Een Britse dame, Jan Fennell, heeft een heel grote bijdrage geleverd om op een heel eenvoudige manier je hond te begrijpen, naar hem te luisteren, met hem te communiceren en vooral aan te tonen hoe je een echte pleegouder wordt.
Ze schreef hierover een boek “De vrouw die naar honden luistert” waar ze heel uitvoerig en met tal van voorbeelden uit de praktijk, haar ‘Amichien Bonding’ methode bespreekt. Volgens Jan Fennel kan je alles terugbrengen tot vier punten die voor de hond belangrijk zijn:
Dit is vrij gemakkelijk te onthouden wanneer je telkens de eerste letter neemt die het woord ‘GOEJ’ vormen.
Uiteraard kunnen we hier geen volledig boek neerpennen maar heel kort uitgelegd komt het hierop neer:
Onze gedomesticeerde hond stamt, net zoals de huidige wolven, oorspronkelijk af van een grijze wolf. De huidige wolven leven nog steeds in een roedel want om in het wild te overleven hebben wolven een heel strikte hiërarchie waarbij het alfapaar bepaalt wat er gebeurt. Bij gevaar, wanneer roedelleden elkaar ontmoeten, bij het eten en bij het jagen. Jouw hond leeft vandaag ook in jouw roedel, al bestaat die slechts uit enkele gezinsleden. In jouw roedel geldt nog steeds eenzelfde ‘roedelhiërarchie’ want ook al leeft de tamme hond reeds duizenden jaren bij ons, instinctief gehoorzaamt een hond nog steeds die strenge roedelwetten.
Het is aan jou om de taak van leider op te nemen en duidelijk te maken waar de grenzen liggen. Je hond leert zo dat wanneer hij bepaald gedrag vertoont hij hiervoor beloond wordt terwijl ongewenst gedrag wordt genegeerd of gestraft. Indien blijkt dat jij geen ‘goeje’ leider bent, dan neemt je hond die rol op zich. Zijn natuurlijk instinct legt hem deze verantwoordelijkheid op om de overlevingskansen van ‘zijn’ roedel te verhogen. Heel wat honden kunnen echter met die zware taak niet om (net zoals ook wij niet allemaal als leider geboren zijn) waardoor ze stress vertonen die zich, zoals reeds aangehaald, uit in opspringen, bijten, blaffen tegen bezoekers maar ook dominant gedrag (wat helemaal niet betekent dat die hond een dominante hond is) zoals aan de lijn trekken, niet ‘hier’ komen enzoverder.
De vier geboden en hoe je hiermee moet omgaan:
Wie klopt daar op mijn deur?
- De leider is diegene die het gevaar moet herkennen en als eerste trotseren. Je hond komt in die mode wanneer wanneer de bel overgaat, een bezoeker binnenkomt, soms zelfs wanneer de telefoon rinkelt. Ben je niet de echte leider van je roedel, dan neemt je hond het roer over en trotseert de bezoeker. Het resultaat is misschien dat niemand je nog komt bezoeken of dat bezoekers, met de schrik om het hart, aanbellen.
- Dank je hond wanneer hij blaft en maak hem duidelijk dat jij vanaf dat ogenblik de controle overneemt. Door hem hierbij te laten zitten en een beloning (brokje) te geven, krijg je meer aandacht en blijft jouw gedrag positief.
Bedelend en opspringend om aandacht
- Wanneer roedelleden elkaar opnieuw ontmoeten na enkele minuten, uren of een nacht te zijn gescheiden (naar de winkel, naar het werk of een nachtje slapen), kunnen sommige honden vrij hevig te keer gaan om jouw aandacht te krijgen zodat je hen veel eer kan betuigen. Je gedrag bij het opnieuw ontmoeten van je hond is verreweg het belangrijkste onderdeel van de Amichien Bonding methode.
- Negeer je hond gedurende vijf minuten, schenk hem geen enkele aandacht, beschouw hem als lucht. Een roedelleider moet tonen dat hij/zij uitmaakt wanneer ze aandacht geeft aan een lager geplaatste roedellid.
Zo hoort het dus helemaal niet
- Roedelleden eten eerst. Wat overblijft is voor de lager geplaatste roedelleden. Zo werkt het in de natuur en zo hoort het ook thuis te gaan. Door je hond eerst (of samen) te laten eten bevestig je zijn status als roedelleider.
- Stop je hond dus vriendelijk in zijn bench (die gebruik je toch hé?) wanneer je aan een maaltijd begint. Pas wanneer jij klaar bent mag je hond eten. Je kan hierin zelfs nog een stapje verder gaan door, nadat je de brokken in de voederbak hebt gelegd, te gebaren dat je ook uit zijn voederbak eet. Wat dan nog overblijft is voor hem of haar. Een duidelijker signaal dat jij de roedelleider bent kan je echt niet geven.
Uit de startblokken
- En dan breekt het moment aan om je hond uit te laten. Bij sommige honden breekt dan ook de hel los want nu gaan ze buiten jagen! Als een konijn op Duracell batterijen springt je hond heen en weer om, nadat je de voordeur hebt geopend, als een pijl weg te schieten. Enkel de riem houdt hem tegen wat bij grotere honden gegarandeerd een pijnlijke arm of schouder oplevert.
- Ook hier is de oplossing heel simpel. Zolang de hond niet rustig is doe je hem de riem niet om, gaat de deur niet open maar wacht je stoïcijns af. Pas wanneer de hond rustig zit wordt hij aangebonden, gaat de deur open en mag de hond als laatste door de deur want… het is de roedelleider die de jacht leidt!
Dat jij steeds als eerste door de deuropening gaat moet eigenlijk een automatisme worden en overal zo gebeuren. De roedelleider heeft het alleenrecht om als eerste een plaats te betreden of als eerste op jacht te gaan. De lager geplaatsten hoeven slechts te volgen.
En uiteraard mag je hond tijdens de wandeling niet trekken en moet die aan een ontspannen riem naast je lopen. (Meer hierover in een volgend artikel over de ‘Pssst… training’)
Wil je je echt verdiepen in deze methode dan raden we je zeker het boek aan van Jan Fennell. Ook via haar website http://janfennellthedoglistener.com/ vind je heel wat informatie. En via haar facebookpagina kan je rustig discuteren (Engelstalig) over dit onderwerp: https://www.facebook.com/TheDogListener/
En heel belangrijk: blijf steeds kalm en vooral consequent!