In tegenstelling tot mensen die dikwijls spraakwatervallen zijn, communiceren de honden vooral via lichaamstaal. Die hondentaal bevat meer ‘woorden’ dan er letters in het alfabet zijn. Het taaltje is soms zo subtiel dat het voor ons niet eenvoudig is te zien en te begrijpen wat die viervoeter ‘zegt’ of bedoelt. Het is dan ook een totaal andere lichaamstaal dan hetgeen mensen onder elkaar gebruiken.
Sommige hondenexperts spenderen al jaren aan het bestuderen van die signalen en kwamen tot de bevinding dat honden wel degelijk heel veel met elkaar praten, enkel…je hoort het dus niet. Het markeren met urine en fecaliën buiten beschouwing gelaten is het wel vreemd dat die signalen allemaal visueel worden doorgegeven, daar waar de honden uiteindelijk vooral in een geurwereld leven.
Honden communiceren voortdurend met elkaar. Op de foto hierboven zie je een heel herkenbare situatie waarbij honden hun hoofd wegdraaien, hun zijkant tonen en snuffelen aan de grond. Allemaal kalmerende signalen om de andere honden te tonen dat ze geen kwaad bedoelen.
Doorslaggevend werk werd vooral verricht door ondermeer Turid Rugaas, een Noorse hondentrainster. Zij ontdekte dat er minstens 30 verschillende signalen bestaan. Sommige signalen zijn zo ‘stil’ dat je ze amper merkt terwijl andere signalen heel duidelijk zijn. De meeste signalen tussen honden zijn kalmerende signalen waarbij de hond zegt dat hij te vertrouwen of onzeker is, wil spelen of bijten, gestrest is of rustig enzovoort. De hond gebruikt die signalen ook om met ons te communiceren want hij weet niet beter dat wij ook zijn taal spreken! Wie zei daar ooit dat dieren niet kunnen praten?
Die hondentaal is dus heel belangrijk voor de hondenbezitter want wie die signalen herkent kan heel wat (opborrelende) conflicten tussen honden en mensen herkennen en meteen gepast corrigeren. Na het Frans, Engels, Duits en Arabisch moeten we dus nu ook nog de hondentaal leren!
Je vraagt je af wanneer je hond die signalen geeft? Het antwoord is vrij verrassend: bijna de ganse dag! Van zodra je opstaat tot het slapengaan passeren er heel wat kalmerende signalen de revue. De meeste signalen zijn er om jou te kalmeren en sommige zijn zo miniem (oogjes wat dichtknijpen, de tong even naar buiten) dat we ze meestal niet opmerken. Andere signalen tonen onzekerheid of zijn de voorbode van een conflict.
Bijvoorbeeld: je bent aan het wandelen en je hond ziet in de verte een andere hond. Heel wat honden verstarren dan, hoofd wat naar beneden en de ogen gefixeerd op de andere hond. Hoog tijd om dit te corrigeren en de focus van je hond te verleggen maar meestal zien of begrijpen we die lichaamstaal niet. Hierdoor is de kans groot dat jouw hond uiteindelijk uitvalt, blaft of zelfs bijt naar de andere hond.
Een veel voorkomend signaal is het wegkijken van een hond om een confrontatie te vermijden.
Al eens geprobeerd om een foto te nemen van hond? Natuurlijk wel maar probeer eens z’n gezicht frontaal te fotograferen. Dat blijkt plots veel moeilijker te zijn want je hond probeert die donkere, dreigende cameralens te vermijden.
Wegkijken van de koeien, conflicten vermijden.
Je hond praat met jou! Luister eens goed met je … ogen.
Heel wat prikkels die op je hond afkomen (recht op hem/haar af lopen, over je hond buigen, proberen je hond vast te pakken, recht in de ogen van de hond staren, snelle bewegingen maken, schreeuwen tegen je hond enz.) zullen hem steeds aanzetten om een kalmerend signaal te gebruiken.
Er zijn verschillende kalmerende signalen, dus wanneer in een bepaalde situatie de meeste honden zullen gapen, zijn er ook honden die een ander signaal gebruiken. De hondentaal is internationaal en universeel dus alle honden over de hele wereld spreken dezelfde taal. Zo zal een Kooikerhondje uit Nederland heel goed begrepen worden door een Duitse herdershond of een Belgische Groenendaeler!
Gelukkig proberen de meeste honden conflicten te vermijden. Lukt dat niet dan rest enkel nog vluchten of zelfs verdedigen. Een aanrader is dus zeker het boek van Turid Rugaas waar deze kalmerende signalen, de “taal van de Vrede”, grondig worden uitgelegd.
